Форум » Материалы и общение на карачаево-балкарском языке » DNA » Ответить

DNA

кеме: Къайгъы излегеним джокъду. Алай а. Нени да билирге керекди. Бюгюн Гаппушладан биреулен бла ушакъ этдим. Айтханына кере. ДНА списокну кёргюздюмда , бек сеирсинди. Да быллай хапар айтды. R1a1 списокну кергенлей мен муну билеме, тамам мени къарт анам айтханчады деди. Къарт анасы 103 джыл болуб , намазында къылыб , энди мен кетдим деб алай аушханды дей эди. Аны айтханым , кеси эсинде адам эди. R1a1 списокну бютеу барын - бир тамырдандыла бу тукъумла дей эди ол тиширыу (Гаппушланы келин). Ол списокну ичинден бу тукъумла сагъынылмай эдиле деди туудугъу. 60 джылдан атлагъанды. Дотдуев. Чипчиков. Мамчуев. Карамурзин. Джуккаев. Дотдаев. Катчиев. Караев. Хаджиев.

Ответов - 113, стр: 1 2 3 4 All

Albert: кеме пишет: Тюгел бир бутакъгъа тиреле болмазла да къалгъан тукъумла. Соргъаным , бир атагъа тирелемидиле? Бир бутакъгъа тирелгеннге ушайдыла, огъай.

Albert: Ааа Эльграндов пишет: Не не, это все равно, что как до общего предка Абаевских Боташевых и наших Боташевых в паре десятков тысячь лет назад определить и сказать, что фамилия появилась тогда, и Абаевы помнили это создавая свой атаул Боташевых. Никто преднамеренно никогда никаких атаулов не создавал! Просто имя Боташ было раньше очень популярным, судя по всему. Одного из Абаевых тоже звали Боташ, от него и пошли абаевские Боташевы, к нашим никакого отношения не имевшие. От очень популярных имен Магомет и Али в Дагестане и не только десятки и сотни тысяч Магомедовых и Алиевых, не имеющих друг к другу никакого родства.

кеме: Albert пишет: Мурат Аджини къатышдырыуларына ийнанма сен "аджи" деген сёзню юсюнде. "Аджи" деген араб тилден "хаджи" деген сёзню тюрк формасыды! Бусагъатда да къара кёб тюрк тилли миллетледе (ногайлылада, татарлылада, юзбеклиледе, алагъа кёре башхалада) хаджиге "аджи", "аьжи" дейдиле. Бизни тилде ол сёз Ислам динни алгъа кире айланнган кёзюуюнде келгенди. Айта келесе да, ичлеринде эм уллу тукъумланы бирин - Байрымкъулланы къоюб олтураса. "Байрым къул" деген "раб богородицы", "раб святой Марии" деген магъананы джюрютед. Христиан дин Исса файгъамбарны анасы Марьямгъа (Аллах сыйласын экисин да!) къаллай сый бергенин билебиз да. Ол себебден, христиан диннге кёре "раб божий" деген магъанадан узакъ тюлдю "Байрымкъул" деген. Аны себебли, тамам да христианстводанды Байрымкъулланы тукъум атлары. Андан сора Байрымукълары! Аланы тукъум атлары да Мария (Байрым) бла байламлыды. Тотуркъуллары - "раб святого Теодора". Тотур кеси да Теодор атдан келгенликге, меджисуу заманда бир тюрлю божествогъа айланыб къалгъанды. Ол себебден меджисуулукъда "раб божества Тотур" болуб къалгъанды. Тамыры аны да христианстводанды. Байрам дегенни Мариам дегенге тартыргъа алай тюз болмазмы? Барды Мариам- Майрам (къабарт.) - БайрЫм (бизде). Байрам - бизде байрамды- праздник. Сёзсюз Байрам - Мариам да болур. Алай а бюгюн Мариам да бар , Байрам да бар. Эки "волна" бла келгендиле дерге боллукъду. Христианство бла да Ислам бла да. Алай а..... Бай- ракъ-- знамя. Бай - (бог). "-ракъ" , унутулгъан аффикс. Байракъ - "богну" символу. Чап - чап + РАКЪ, Къаз- къаз+ ЫКЪ, Бай- рам -- посвященный Богу. Праздник магъанада. Бай - онглу адам. Орусда параллель господин - Господь. Бай (бакъ) заманга кере магъанасын "бог" дегенден башлаб , онглу адамгъа тюшгенди. Ол сезден акъгъан - букъгъан сезле уа къалыб кетгендиле. Байчы (къуш)- ???? Бай деген алгъа "бог" магъанада джюрюгенине шагъатла (къатымдадыла))))))) ... Сёзлюкден.... байчы карач. этн. байчы (дух, приносящий счастье, богатство); кече тюшюмде ~ къычыргъанды ночью во сне меня окликнул байчы (значит ждёт что-л. приятное) Баймакъ - косолапый. Къулакъларындан тартыб келсемда биягъы "бог" магъанагъа келтирликме. )))) Баймакъ- У+БОГ+ий. БАЙчы карач. этн. байчы (дух, приносящий счастье, богатство); кече тюшюмде ~ къычыргъанды ночью во сне меня окликнул байчы (значит ждёт что-л. приятное) Барды БайрЫм . БайрЫм кюн. Ол кертида Мариям атдан келеди , анга сёз джокъ. Алай а, БайрАмкуллары , БайрАмукълары Мариам деген энчи атха тартмазгъа да боллукъдула. Байрамкъуллары уа не боладыла мени версиям бла.... Байрам - празник. Мероприятие посвященное Богу. Къул - это не раб, а первоначальное значение - "исполняющий обязанности". Къуллуккъ- служба. Къралл къуллукъ, Аскер къуллукъ. Къул бюгюнгю магъанада джюрюмегенди алгъа. Байрамкъул - устроитель обряда. Служители Бога деб айтыргъа талай чурум барды. Къайсы тюз болгъанын Аллах биледи. Таб Байрамукъ - христиан динден келеди десек да, сагъынылгъан 500 джылдан ары атлайды. Ислам динни кёзююнде уа ол ат аталыргъа да мадары болмагъанды. ============== Мен "ат башындан" къараб къойгъанлыкъгъа тукъумланы магъаналарын бираз терен тинтиб къараргъа да керек эди, къачан , къалай къуралгъанларына бираз ачыкълыкъ берлик эди.


Albert: Тейри, аман къатышдырдынг болгъанны, Кямал. Байрам бла Байрымны къатышдырмазгъа кюреш. "Байрам" тюрк сёздю, магъанасы - "праздник"-ди, "Байрым" а христиан динден кирген Марияды. Ол эти тукъум Байрамукълары бла Байрамкуллары тюлдюле, Байрымукълары бла Байрымкъулларыдыла. Неда 500 джылны да бош келтирдинг. Бизге толусу бла ислам дин киргенли 200 джылдан аз асламыракъ болады, ким не джазса да. "Къул" деген сёзню магъанасы къачан да бирди. "Аскер къуллукъ"-иш дегенча затла кеч къурашдырылгъа затладыла, орус тилден "службаны" калька этдириб. "Аллахны къулу" дегенни бир зат да сыйсыз магъанасы джокъду. Бизни ата-бабаларыбыз да меджисуу бла христиан кёзюуде Байрымны къулу, Тотурну къулу дегенни сыйсызгъа чырт санамагъандыла.

Ааа Эльграндов: А это, кстати, "Тейри" судя по кодексу куман применялся и в их христианских молитвах просто в значении "Бог". http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Zolotoord/XIV/1300-1320/Codex_cumanicus/index.phtml?id=3018

Albert: Ааа Эльграндов пишет: А это, кстати, "Тейри" судя по кодексу куман применялся и в их христианских молитвах просто в значении "Бог". http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Zolotoord/XIV/1300-1320/Codex_cumanicus/index.phtml?id=3018 Не только в Кодекс Куманикус, но и в армяно-кыпчакских судебных документах. Только и там, и там - "тенгри". Вообще, слово это имеет обширное распространение не только среди тюрок, но и заимствовавших его у тюрок монголов.

Albert: кеме пишет: байчы карач. этн. байчы (дух, приносящий счастье, богатство); кече тюшюмде ~ къычыргъанды ночью во сне меня окликнул байчы (значит ждёт что-л. приятное) Мен эшитген, кече байчы атынгы айтыб къычырса, сен анга джууаб берсенг, атынгы айтханына, ёлген этериксе. кеме пишет: Баймакъ- У+БОГ+ий. Баймакъ да ни к месту совершенно.

огъары учкулан: кеме пишет: Таб Байрамукъ - христиан динден келеди десек да, сагъынылгъан 500 джылдан ары атлайды. Ислам динни кёзююнде уа ол ат аталыргъа да мадары болмагъанды. нек сора?)) Къарачайлыла, 1792 дж. Эресейге кирирге къагъыт джазыб, анда христиан динни алыргъа рахылыкъны айты эдиле. Эм кёбю бла, Ислам дин бизде битеу миллетде 250-300 джыл турады

огъары учкулан: кеме пишет: Къобалары мен эшитгенге кере юч кере тас болдуламы - болмадыламы деген халгъа джетгендиле. Юслерин ырхы басыб. Къоба сезнюмагъанасын ким биледи. Не сёздю? Бюгюн джюрюген а тюлдю. Билсек тукъум къачан къуралгъанындан джукъ ангыларгъа да боллукъ эдик. не затды бу тукъум? кимден буну барысын эшитгенсе?

огъары учкулан: кеме пишет: Сылпагъарлары. (Зульфикар) джангылмай эсем, Мухаммат файгъамбарны (Аллахны саламы анга) къылычы. Кълычны къазауатда биреуден сыйыргъандыла араблыла. Аны айтханым , араб сёз болмаз. Коран бизге ол сёзню да келтирмейди. Аны юсюне, сылпагъар деген сез бизде джюрюмейди бу кюнде- эски болгъанды, чотдан чыкъгъанды. Тукъум атын кълычла сыйда болгъан замандан келеди дерге боллукъбуз. сёз ючюн ол бир тюрлю версияды. башхасы, "салпы-къулакъ" деген сёзледен. къайсы тюз болгъаны тюлдю тюлдю.

огъары учкулан: Кстати про время прнятия Ислама: "В Карт-Джурте, в квартале Нижних Салпагаровых, сохранилась коновязь 1897 года со следующим родословием: Науруз — Зыгытчы — Эндреук — Салпагар — Солтанбек — Темирджан — Аслан — Биболат... Эта схема нескольо дополняется родословием Каппушевых (клан Науруз) : Науруз — Зыгытчы — Нуккол — Каппуш — Магомет — Солтанук — Бийсолтан — Салатгерий — Сагит — Магомет..." (Карачаевцы. 1978 г. с. 233-234). Т.е. у легендарного сына Науруза, Зыгытчы сыновья носили имена один, Эндреук (Андрей), а другой Нуккол (Николай). Кесида, мени къарт-аттям, кесича да иги биле эди сырасын (генеалогия) - ол. Эндреуканы айтыуча эди.

Albert: огъары учкулан пишет: не затды бу тукъум? Къобалары орусча "Кубаев" деген тукъумду. Эшитмегенмисе чырт?

Ааа Эльграндов: В какой то балкарской песне Эндиреюк Улу читал, никак узнать ни у кого не мог кто это, а теперь в какой песне упоминался не могу вспомнить.

Ааа Эльграндов: Тегенеси Чомалада, бегенеси Кобалада.)))

Albert: Ааа Эльграндов пишет: В какой то балкарской песне Эндиреюк Улу читал, никак узнать ни у кого не мог кто это, а теперь в какой песне упоминался не могу вспомнить. У балкарцев даже фамилия есть - Эндирейлери.

Умар: огъары учкулан пишет: Кстати про время прнятия Ислама: "В Карт-Джурте, в квартале Нижних Салпагаровых, сохранилась коновязь 1897 года со следующим родословием: Науруз — Зыгытчы — Эндреук — Салпагар — Солтанбек — Темирджан — Аслан — Биболат... Эта схема нескольо дополняется родословием Каппушевых (клан Науруз) : Науруз — Зыгытчы — Нуккол — Каппуш — Магомет — Солтанук — Бийсолтан — Салатгерий — Сагит — Магомет..." (Карачаевцы. 1978 г. с. 233-234). Т.е. у легендарного сына Науруза, Зыгытчы сыновья носили имена один, Эндреук (Андрей), а другой Нуккол (Николай). Кесида, мени къарт-аттям, кесича да иги биле эди сырасын (генеалогия) - ол. Эндреуканы айтыуча эди. Ийнаныргъа боллукъ эди бу генеалогия терекге ,алай а былайда бир келишмеген зат барды ,ДНК . Гаппушлары бла Батдылары ,айтыудача , бир атадандыла . Салпагъарланы гаплотиплери уа аладан бир да бек узакъдады. Albert пишет: огъары учкулан пишет: цитата: не затды бу тукъум Къобалары орусча "Кубаев" деген тукъумду. Эшитмегенмисе чырт? Адам саны аз болгъанлыкъгъа эски тукъумду. Ким билед ,таб Кеме айтгъанча бир чырмау бла аз болгъан эселе да .

огъары учкулан: Albert пишет: Къобалары орусча "Кубаев" деген тукъумду. Эшитмегенмисе чырт? Умар пишет: Адам саны аз болгъанлыкъгъа эски тукъумду. Ким билед ,таб Кеме айтгъанча бир чырмау бла аз болгъан эселе да . мен англаб башха тукъумну юсюнден айтылгъан эди) аланы уа билеме)

огъары учкулан: в атауулах встречал явные следы христианских имен. как раз в массе своей эти атауулы лет 250 образовывались. все совпадает

Albert: Умар пишет: Ийнаныргъа боллукъ эди бу генеалогия терекге ,алай а былайда бир келишмеген зат барды ,ДНК . Гаппушлары бла Батдылары ,айтыудача , бир атадандыла . Салпагъарланы гаплотиплери уа аладан бир да бек узакъдады. Аллахны игилиги бла энди бизде ДНК барды! Ансыз биягъынлай хар къартны энчи фантазиясына таяна айланныкъ эдик. Сылпагъарладан башха атауулланы да тестировать этдирир мадар этерге керек болур, тейри... Умар пишет: Адам саны аз болгъанлыкъгъа эски тукъумду. Ким билед ,таб Кеме айтгъанча бир чырмау бла аз болгъан эселе да . Эски тукъумду! Адам саныны азлыгъы уа алагъа адам аз туугъандан болады. Баласыз къалгъан (къаратон) Къобалада кёб болады деб эшитиученем. огъары учкулан пишет: мен англаб башха тукъумну юсюнден айтылгъан эди) аланы уа билеме) Кёб тукъумну юсюнден айтылады алай. огъары учкулан пишет: в атауулах встречал явные следы христианских имен. как раз в массе своей эти атауулы лет 250 образовывались. все совпадает Это действительно так!

Умар: Тахир пишет: Боташ деген сёз - "верблюжонок" эркин тюзде-степьледе джашагъан заманлада джюрюген сёзди Хо ,алайды . Ма бу къазах словарьданды - боташым ласк. мой верблюжонок (обращение к своему ребенку) Былайда дагъыда бир зат барды .Боташлары Будуйан къауумгъа киредиле .Будуйан сёзню уа магъанасын билмейбиз . Мен сагъыш этген бла ма бу сёзден болур деб турама . http://s020.radikal.ru/i717/1310/00/28a2c3f2a746.png Алай болса эки Боташны гаплогруппалары нек келишмегенини сылтауу барды ,ол къауумда Боташ ат популярный болгъан болурму ?

Albert: Ий, Умар, эсингдемиди, сен бу эки-эки санауну (парный счет) бизде джюрюгенине бир ссылка берген эдинг? Къалайда эди ссылканг? Неда джангыдан бир бер, бераллыкъ эсенг!

Умар: Albert пишет: Ий, Умар, эсингдемиди, сен бу эки-эки санауну (парный счет) бизде джюрюгенине бир ссылка берген эдинг? Къалайда эди ссылканг? Неда джангыдан бир бер, бераллыкъ эсенг! Бизде дегенинг ? Да къайдам мен кёрген къойчула алай санай эдиле , бусагъатдагъыла санамаймыдыла ? Кёбден бери къошлагъа ким баргъанд. Излеб табсам кёргюзюрме .

огъары учкулан: Умар пишет: Бизде дегенинг ? Да къайдам мен кёрген къойчула алай санай эдиле , бусагъатдагъыла санамаймыдыла ? Кёбден бери къошлагъа ким баргъанд. Излеб табсам кёргюзюрме . алай санайды дегенинг? ол къалайды?))

Умар: Здесь воде бы http://alanla.forum24.ru/?1-11-0-00000007-000-240-0#085

Albert: Умар пишет: Бизде дегенинг ? Да къайдам мен кёрген къойчула алай санай эдиле , бусагъатдагъыла санамаймыдыла ? Кёбден бери къошлагъа ким баргъанд. Излеб табсам кёргюзюрме . Ол алайды! Анга шагъатлыкъ этген этнография материал керек эди. Салгъан этген эдинг сканны, эсингде эсе...

Умар: огъары учкулан пишет: алай санайды дегенинг? ол къалайды?)) Да не 2-4-6-8 деб бардыраса ,неда хар эки къойну бирге санаб 1-2-3 деб.

огъары учкулан: Умар пишет: Да не 2-4-6-8 деб бардыраса ,неда хар эки къойну бирге санаб 1-2-3 деб. къарачайча? эки, терт, алты...? да алай табыракъ болгъаны ючюн, этмеймидиле? орналгъан, "биткен" адет болмай?

Albert: Умар пишет: Здесь воде бы http://alanla.forum24.ru/?1-11-0-00000007-000-240-0#085 Сау бол! Мен излеген бу эди! Статья-иш джазсанг, "у нас так принято" деб айталмайса да, китабладан, неда статьяладан ссылкала этерге керек болады. Аны ючюн излей эдим. Уарзиати уа кимге этгенди эке ссылкаларын къарачайлылада аллай санау барды деген джеринде? Алыб былай форумда малкъарлылада ол тегей санауну къалай чыкъгъаныны юсюнден джазсам дегенме да, аны ючюн излей эдим...

Умар: огъары учкулан пишет: къарачайча? эки, терт, алты...? да алай табыракъ болгъаны ючюн, этмеймидиле? орналгъан, "биткен" адет болмай? Да кимча санарыкъдыла ? Табыракъ болуб санайла ,адет деб билмейме ,санамай къойсанг да киши сюдге берлик болмаз. Къартлагъа сор, алгъын малда ишлегенлегеAlbert пишет: Сау бол! Мен излеген бу эди Да не сау болу барды .Albert пишет: Уарзиати уа кимге этгенди эке ссылкаларын къарачайлылада аллай санау барды деген джеринде? Китабны арт джанында болургъа керекди .

Ааа Эльграндов: Это, нашел где встречал Эндиреюк Улуну. "...Эй, Эндиреуюк улу жигит Жаммырза Къара къаманы тартханды, Рачыкъау улуну Башын юздюрюп атханды..." http://shamillion.h14.ru/osn/ik/otarov/kitap/jyrla4-1-4.htm на сколько реален вариант, что мог быть наш Наурузовец?) учитывая, что адурхаевцы Газаевы тоже выступали против Рачкауовых.



полная версия страницы